Minister ziet af van verplichte gang langs eerste lijn, NOvA positief
Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind ziet af van vergaande herziening van het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand. In plaats daarvan kijkt hij naar mogelijke verbeteringen binnen het huidige stelsel. Ook komt er geen verplichte gang langs de eerste lijn, voordat rechtzoekenden terechtkunnen bij een advocaat of mediator. De NOvA is nooit voorstander geweest van die verplichting en is blij met dit besluit.
De minister heeft de achtste voortgangsrapportage stelselvernieuwing rechtsbijstand op 23 januari jl. naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierin kiest hij voor versterking van het huidige stelsel. De NOvA heeft al in 2018 aangegeven dat gekeken moet worden naar verbeteringen binnen het huidige stelsel en is verheugd dat dit nu gaat gebeuren. Een verplichte gang langs de eerste lijn is voor rechtzoekenden een extra drempel, zeker in de gevallen waarin een dichtbij zijnde eerstelijnsvoorziening ontbreekt en er wél contact mogelijk is met een advocaat in de buurt. De minister investeert nu in de samenwerking tussen professionals in het juridische en sociale domein op zowel lokaal als regionaal niveau. Ook worden het Juridisch Loket en de Raad voor rechtsbijstand niet samengevoegd.
Periodieke herijking
De NOvA is ook positief over andere onderdelen van de achtste voortgangsrapportage. Zo komen er geen rechtshulppakketten, wordt de eigen bijdrage voor rechtzoekenden niet verhoogd en wordt de reiskostenvergoeding aangepast. Die laatste is voor vrijwel alle advocaten in het stelsel jarenlang beperkt gebleven tot 9 eurocent per kilometer. De NOvA heeft zich de afgelopen jaren hard gemaakt voor het aanpassen van deze reiskostenvergoeding. Daarnaast komt er een systematiek voor periodieke herijking, zoals eerder aanbevolen door de commissie Van der Meer. Dit laatste punt heeft volgens de NOvA haast. Daarbij is niet alleen indexatie van de hoge inflatie van belang, maar ook moet kritisch worden gekeken naar het huidige punttarief. Dit tarief is bijna de helft van een markconform tarief.
Tekort sociaal advocaten
De minister wil aanvullend onderzoek laten doen om vast te stellen of er een tekort aan sociaal advocaten zal ontstaan, en zo ja, welke maatregelen nodig zijn om voldoende aanbod in de toekomst te garanderen. De NOvA maakt zich zorgen om dit dreigende tekort en denkt mee over passende maatregelen. Daarnaast vraagt de NOvA de minister werk te maken van burgergerichte overheid. Met name als het gaat om zelfredzaamheid, oplossingsgerichtheid en eerlijkheid. De minister schrijft in zijn voortgangsrapportage meer rekening te willen houden met het doenvermogen (het vermogen om een plan te kunnen maken, in actie te komen, acties vol te houden en met tegenslag om te gaan) van rechtzoekenden die aanspraak willen maken op rechtsbijstand.
Meer informatie
- Achtste voortgangsrapportage stelselvernieuwing rechtsbijstand (23 januari 2023)
- Dossier gefinancierde rechtsbijstand
- NOvA positief over afblazen rechtshulppakketten (8 juli 2022)