Achtergrond: hoe ga je als advocaat om met een bedreiging?
Niet iedere cliënt of tegenpartij neemt een tegenvallend resultaat even kalm op. Steeds vaker worden advocaten geconfronteerd met hoogoplopende emoties, die soms kunnen uitmonden in agressie en zelfs bedreiging. Advocaten Willem van der Voet en Femke Schouten vertellen wat hen is overkomen, wat dat met hen heeft gedaan en welke voorzorgsmaatregelen zij hebben genomen.
WILLEM VAN DER VOET
“Ik ga graag voor jou zitten”
De situatie
“Jaren geleden stond ik een cliënte bij in een civiele kwestie. Haar vriend, die dus niet mijn cliënt was, was niet tevreden met wat ik voor zijn vriendin deed. Hij kwam bij ons op kantoor even verhaal halen. Bij de receptie stond hij flink stampij te maken. Aangezien het een zaak van mij betrof, liep ik erheen om te vragen wat er aan de hand was. Ik gaf aan dat ik met hem niet over de zaak kon praten en dat hij het pand moest verlaten. Hij was tenslotte niet mijn cliënt. Toen werd hij bozer en liet weten ‘graag voor mij te willen zitten’. Een serieuze bedreiging dus.”
Mijn reactie
“Ik deins niet snel terug van zo’n reactie. Het is vaak een combinatie van emotie, veel opgekropte frustratie en niet goed kunnen communiceren. In dat stramien moeten advocaten hun werk doen. Er zijn veel korte lontjes en veel mensen met gebruiksaanwijzingen. Toch moet je dan wel in korte tijd schakelen en proberen te de-escaleren. En daarbij ook je eigen drift onder controle houden. Mijn collega’s en ik hebben hem samen naar buiten begeleid. Achteraf probeer ik altijd even kritisch naar mezelf te kijken. Waarom was iemand boos? Had ik dat op voorhand kunnen voorkomen. Zo eerlijk moet je als advocaat ook zijn.”
De hulptroepen
“Omdat we op kantoor met meerdere advocaten zijn, helpen we elkaar in dit soort situaties. Dat is een soort veiligheidsmechanisme dat we hebben ingebouwd. Hierdoor escaleerde het niet verder en konden we weer over tot de orde van de dag.”
Het gevolg
“Eigenlijk ben je dan meteen klaar met zo’n zaak. Maar mijn cliënt belde mij al snel op om haar excuses aan te bieden voor het gedrag van haar vriend. Zijzelf was niet boos. Ze beloofde hem onder controle te houden. Dat haalde de angel uit het probleem en maakte het voor mij weer werkbaar. Uiteindelijk is de zaak op een bevredigende manier ten einde gebracht.”
Een volgende keer
“Inmiddels loop je niet zomaar meer het pand in. Er hangt een bel met camera zodat we kunnen zien wie er bij de deur staat. Niet alleen vanwege dit voorval, maar vanwege bepaalde cliënten die wij weleens op kantoor krijgen. Je merkt aan alles dat mensen steeds minder respect hebben voor elkaar én voor ons als advocaat.”
FEMKE SCHOUTEN
“Ik pak jou dadelijk buiten wel”
De situatie
“Als advocaat-stagiair werd ik gedetacheerd bij een sociaal advocatenkantoor. Die dag ging ik samen met een sociaal advocaat naar een zitting over de ondertoezichtstelling van een minderjarig meisje. De ouders waren al uit elkaar. De vader was niet meer in staat om voor zijn dochter te zorgen. Hij had last van woede-uitbarstingen. Wij vroegen de rechter om onze cliënt – de moeder – het volledige gezag te geven. Tijdens de zitting moest ik uitleggen waarom vader hier niet geschikt voor was. Je zag hem steeds bozer worden en ik hoorde hem zuchten. Toen de rechter opperde om even een pauze te nemen en ik opstond, zei hij tegen mij: ‘Ik pak jou dadelijk buiten wel’.”
Mijn reactie
“Ik schrok, maar liet dat niet zien. Ik lachte wat, vertelde het aan niemand en had een heel vervelend onderbuikgevoel. Ik wilde mij niet zwak opstellen. Op de gang hield ik hem goed in de gaten. Na afloop zette mijn begeleider mij af op het station en daar kwam ik hem tegen. Ik werd bang en belde mijn vriend. Hij adviseerde mij even de supermarkt in te gaan en pas richting de trein te lopen als die bijna kwam. Dat deed ik.”
De hulptroepen
“De volgende dag liet ik het wel aan mijn begeleider weten. Zij adviseerde om dit de volgende keer meteen te zeggen. In de rechtbank al. Dit soort gedrag kan en mag niet gebeuren. Op mijn eigen advocatenkantoor – een groot kantoor op de Zuidas – heb ik hier uitgebreid over gesproken met collega’s en andere advocaat-stagiairs. Ik kon daar ook altijd binnenlopen bij de opleidingscoördinator, dat was fijn.”
Het gevolg
“Ik ben een NOvA-weerbaarheidstraining gaan volgen. Dit had ik veel eerder moeten doen. Tijdens de training kwam een soortgelijke situatie aan bod en werd advies gegeven over wat te doen. Het voor jezelf houden, is geen optie.”
Een volgende keer
“Ik ben voor mijn huidige vakgebied niet zo vaak in de rechtbank te vinden, maar een volgende keer zou ik het meteen zeggen. Ik zou dan ook niet meer met de trein naar een volgende bestemming gaan, maar de auto pakken of een taxi bellen.”
Meer informatie
Ook werken aan uw weerbaarheid? Van noodknop, weerbaarheidstraining tot veiligheidsscan: de NOvA biedt een breed weerbaarheidspakket aan.