Wwft

Advocaten(kantoren) zijn bij bepaalde aangewezen diensten verplicht de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) toe te passen. Zij hebben in dat geval een poortwachtersrol. Het is van belang dat advocaten bekend zijn met (de verplichtingen op grond van) de Wwft. Door de Wwft na te leven verkleinen advocaten(kantoren) het risico dat cliënten hun dienstverlening misbruiken voor doeleinden van witwassen of financieren van terrorisme. Zo beschermen zij niet alleen het financiële stelsel, maar ook zichzelf.

Wwft-verplichtingen
De belangrijkste Wwft-verplichtingen voor advocaten zijn:

• Risicomanagement: advocaten(kantoren) stellen vast wat de voor hen relevante risico’s op het gebied van witwassen en financieren van terrorisme zijn en moeten maatregelen nemen om deze risico's te beheersen.
• Advocaten(kantoren) doen cliëntenonderzoek. Het cliëntenonderzoek dient altijd plaats te vinden en omvat meer dan wat er in de Voda staat opgenomen over cliëntenonderzoek. Zo verplicht de Wwft bijvoorbeeld om de uiteindelijk belanghebbende (UBO) van een cliënt te identificeren en redelijke maatregelen te nemen om de identiteit van de UBO te verifiëren. Bij het aangaan van een nieuwe zakelijke relatie met een cliënt moeten advocaten(kantoren) bovendien het UBO-register raadplegen. In bepaalde gevallen moeten advocaten(kantoren) ook onderzoek doen naar de herkomst van de middelen die bij de zakelijke relatie of een transactie worden gebruikt. Daarnaast is het op grond van de Wwft verplicht om de zakelijke relatie en eventuele transacties tijdens de dienstverlening te (blijven) monitoren. De intensiteit waarmee advocaten(kantoren) cliëntenonderzoek doen, hangt af van het soort cliëntenonderzoek dat zij verrichten: verscherpt, normaal of vereenvoudigd. Het cliëntenonderzoek moet (uiteindelijk) alle informatie opleveren die de Wwft in dit kader voorschrijft. Is dat niet het geval, dan moet een Wwft-zaak worden geweigerd.
• Advocaten hebben een meldplicht van verrichte of voorgenomen ongebruikelijke transacties.

Melding ‘ongebruikelijke’ transacties
Advocaten die bekend worden met het ongebruikelijke karakter van een verrichte of voorgenomen transactie, moeten deze ‘ongebruikelijke’ transactie ‘onverwijld’ melden bij de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland). 

Advocaten bepalen aan de hand van de volgende indicatoren of sprake is van een ongebruikelijke transactie:

• Objectieve indicatoren: een transactie van € 10.000,– of meer, betaald aan of door tussenkomst van de instelling in contanten, met cheques aan toonder, een vooraf betaald betaalinstrument (prepaid card) of soortgelijke betaalmiddelen.
• Subjectieve indicatoren: een transactie waarbij de instelling aanleiding heeft om te veronderstellen dat deze verband kan houden met witwassen of financieren van terrorisme.

Een eventuele ongebruikelijke transactie op grond van objectieve indicatoren moeten advocaten altijd melden. Subjectieve indicatoren geven advocaten ruimte voor een eigen beoordeling van de feiten en omstandigheden. Bij advocaten bestaat soms de indruk dat zij bij subjectieve indicatoren alleen verdachte transacties moeten melden. Dit is een onjuiste opvatting. Van een ongebruikelijke transactie op grond van subjectieve indicatoren is immers al sprake bij ‘een aanleiding om te veronderstellen dat de transactie verband kan houden met witwassen of financieren van terrorisme’. Het is evenmin nodig om sluitend bewijs te hebben van witwassen of financieren van terrorisme. De melddrempel ligt dus laag. De FIU-Nederland beoordeelt of een gemelde ongebruikelijke transactie verdacht is of niet.

Handleiding Wwft
De handleiding Wwft en UBO-register voor advocaten van de NOvA biedt advocaten(kantoren) handvatten voor de naleving van de Wwft. Hierin wordt ingegaan op onderwerpen zoals bij welke diensten de Wwft van toepassing is of juist niet, wanneer een zaak van kleur verschiet en op de Wwft-verplichtingen. Aan de inhoud van deze handleiding kunnen geen rechten worden ontleend. Gebruik van de handleiding is voor eigen risico.

Toezicht op naleving van de Wwft
De lokale deken is de toezichthouder op de naleving van de Wwft door advocaten.

Kenniscentrum Wwft
Advocaten die vragen hebben over de toepassing van de Wwft in de praktijk kunnen contact opnemen met het kenniscentrum Wwft, via 070 - 416 61 29 of wwft@haagseorde.nl. Het kenniscentrum is gevestigd bij het bureau van de Haagse orde van advocaten, maar staat open voor advocaten uit alle arrondissementen. Vragen worden vertrouwelijk behandeld en niet gedeeld met de deken of met medewerkers van de lokale bureaus van de orde. Het kenniscentrum maakt geen onderdeel uit van de NOvA.

Meer informatie

• Handvatten voor naleving van de Wwft
• Overzicht van huidige regelgeving en actuele wetgevingsvoorstellen (Wwft en EU)
• Advocaten(kantoren) hebben tijdelijk geen toegang tot het UBO-register. Lees verder over de actuele stand van zaken
• Council of Bars and Law Societies Europe (CCBE) paper regarding Anti Money Laundering supervision
  and practices by Bars

• Wwft