Aan de leden van de Vaste Commissie
voor Justitie van de Tweede Kamer
Den Haag, 10 oktober 1994
Ons kenmerk:4.11.47
Geachte mevrouw, mijnheer,
Inzake: Justitiebegroting 1994
De Algemene Raad van de Nederlandse Orde van Advocaten heeft met belangstelling kennis genomen van het voorstel voor de Justitiebegroting 1995, en de daarbij behorende Memorie van Toelichting. Graag maakt de Algemene Raad van de gelegenheid gebruik u de volgende opmerkingen onder de aandacht te bren-gen.
1. Evenwicht:
De Algemene Raad onderschrijft de notie van evenwicht, zoals die in de Memorie van Toelichting naar voren komt. Evenwicht niet alleen tussen rechtsbescherming en recht-shand-having, maar ook evenwicht bij het stellen van prioriteiten en evenwicht in de zin van samenhang tussen de diverse onderdelen van de strafrechtelijke keten.
Met betrekking tot het evenwicht in de strafrechtspleging, wil de Algemene Raad u wijzen op het u onlangs toegezonden boek "Strafvordering op drift", van dr mr A.A. Franken. Een van de conclusies uit deze studie is dat de positie van de (al dan niet verdachte) burger onder druk is komen te staan door de vele (voorstellen tot) aanpassingen van het Wetboek van Strafvordering.
Uiteraard neemt dit niet weg dat politie en justitie in staat gesteld moeten worden op adequate wijze het recht te handhaven. Daartoe kan wetswijziging of uitbreiding van bevoegdheden aangewezen zijn. In het licht van de opmerkingen aangaande het uitbreiden van de pro-actieve recherche meent de Algemene Raad dat dit gepaard dient te gaan met een evenredige uitbreiding van onpartijdige, daadwerkelijke controle op de diverse opsporingsmethoden.
2. Griffierechten:
Terecht wordt in de Memorie van Toelichting (p. 133) opgemerkt dat voorkomen moet worden dat met de griffierechten een te hoge drempel opgeworpen wordt, waardoor "een redelijke rechtsgang voor rechtzoekenden wordt belemmerd". De Algemene Raad vreest dat de combinatie van griffierechtverhogingen en verhogingen van de eigen bijdragen geleid hebben tot een situatie waarin sprake is van een onaanvaardbare vraaguitval.
3. Rechtshulp:
Het (nieuwe) stelsel van gefinancierde rechtsbijstand geeft nog steeds reden tot grote zorg. De optimistische toonzetting van de Memorie van Toelichting hieromtrent is, helaas, misplaatst. In Amsterdam bijvoorbeeld is gebleken dat de organisatorische problemen bij de afgifte van toevoegingen en de betalingen van declaraties in samenhang met de uitvoering van de voorschotregeling van structurele aard zijn. De aard van het advocatenwerk brengt mee dat lang niet altijd gewacht kan worden op de behandeling van de toevoegingsbeslissing door de Raad voor Rechtbijstand. Deze behandeling echter duurt 4 weken of langer (ooit werd bij de behandeling van het wetsvoorstel een behandelingstermijn van 5 dagen genoemd). Daar-bij lopen advocaat en cliënt het risico dat de Raad uiteindelijk negatief beslist - terwijl de werkzaamheden reeds zijn gestart. Daarnaast laat de afhandeling van declaraties te lang op zich wachten, en blijkt een nog steeds niet opgelost manco in de programmatuur de uitbe-taling van wel toege-kende declaraties te verhinderen.
Per 1 oktober j.l. blijkt in het ressort Amsterdam een betalingsachterstand te zijn van (voorzichtig ingeschat) fl. 25.000,- per advocaat. Voorzien wordt dat bij de uitbetaling van de voorschotregeling in oktober (wederom) incidentele nabetalingen zullen moeten worden gedaan. De suggestie in de MvT (p. 48) dat er sprake is van een inmiddels ondervangen overgangsproblematiek is dan ook niet geheel juist. De vraag is dan ook of enerzijds niet een vergoeding van het renteverlies aan advocaten toegekend moet worden, en anderzijds de wettelijke voorschotregeling grondig herzien of vervangen moet worden.
Overigens is men in Amsterdam geconfronteerd met een vraaguitval van (naar schatting) ong. 27%.
4. Aanmeldcentra: - tolken; - verzelfstandiging in bijv. een stichting; - vergoeding van reiskosten
voor Justitie van de Tweede Kamer
Den Haag, 10 oktober 1994
Ons kenmerk:4.11.47
Geachte mevrouw, mijnheer,
Inzake: Justitiebegroting 1994
De Algemene Raad van de Nederlandse Orde van Advocaten heeft met belangstelling kennis genomen van het voorstel voor de Justitiebegroting 1995, en de daarbij behorende Memorie van Toelichting. Graag maakt de Algemene Raad van de gelegenheid gebruik u de volgende opmerkingen onder de aandacht te bren-gen.
1. Evenwicht:
De Algemene Raad onderschrijft de notie van evenwicht, zoals die in de Memorie van Toelichting naar voren komt. Evenwicht niet alleen tussen rechtsbescherming en recht-shand-having, maar ook evenwicht bij het stellen van prioriteiten en evenwicht in de zin van samenhang tussen de diverse onderdelen van de strafrechtelijke keten.
Met betrekking tot het evenwicht in de strafrechtspleging, wil de Algemene Raad u wijzen op het u onlangs toegezonden boek "Strafvordering op drift", van dr mr A.A. Franken. Een van de conclusies uit deze studie is dat de positie van de (al dan niet verdachte) burger onder druk is komen te staan door de vele (voorstellen tot) aanpassingen van het Wetboek van Strafvordering.
Uiteraard neemt dit niet weg dat politie en justitie in staat gesteld moeten worden op adequate wijze het recht te handhaven. Daartoe kan wetswijziging of uitbreiding van bevoegdheden aangewezen zijn. In het licht van de opmerkingen aangaande het uitbreiden van de pro-actieve recherche meent de Algemene Raad dat dit gepaard dient te gaan met een evenredige uitbreiding van onpartijdige, daadwerkelijke controle op de diverse opsporingsmethoden.
2. Griffierechten:
Terecht wordt in de Memorie van Toelichting (p. 133) opgemerkt dat voorkomen moet worden dat met de griffierechten een te hoge drempel opgeworpen wordt, waardoor "een redelijke rechtsgang voor rechtzoekenden wordt belemmerd". De Algemene Raad vreest dat de combinatie van griffierechtverhogingen en verhogingen van de eigen bijdragen geleid hebben tot een situatie waarin sprake is van een onaanvaardbare vraaguitval.
3. Rechtshulp:
Het (nieuwe) stelsel van gefinancierde rechtsbijstand geeft nog steeds reden tot grote zorg. De optimistische toonzetting van de Memorie van Toelichting hieromtrent is, helaas, misplaatst. In Amsterdam bijvoorbeeld is gebleken dat de organisatorische problemen bij de afgifte van toevoegingen en de betalingen van declaraties in samenhang met de uitvoering van de voorschotregeling van structurele aard zijn. De aard van het advocatenwerk brengt mee dat lang niet altijd gewacht kan worden op de behandeling van de toevoegingsbeslissing door de Raad voor Rechtbijstand. Deze behandeling echter duurt 4 weken of langer (ooit werd bij de behandeling van het wetsvoorstel een behandelingstermijn van 5 dagen genoemd). Daar-bij lopen advocaat en cliënt het risico dat de Raad uiteindelijk negatief beslist - terwijl de werkzaamheden reeds zijn gestart. Daarnaast laat de afhandeling van declaraties te lang op zich wachten, en blijkt een nog steeds niet opgelost manco in de programmatuur de uitbe-taling van wel toege-kende declaraties te verhinderen.
Per 1 oktober j.l. blijkt in het ressort Amsterdam een betalingsachterstand te zijn van (voorzichtig ingeschat) fl. 25.000,- per advocaat. Voorzien wordt dat bij de uitbetaling van de voorschotregeling in oktober (wederom) incidentele nabetalingen zullen moeten worden gedaan. De suggestie in de MvT (p. 48) dat er sprake is van een inmiddels ondervangen overgangsproblematiek is dan ook niet geheel juist. De vraag is dan ook of enerzijds niet een vergoeding van het renteverlies aan advocaten toegekend moet worden, en anderzijds de wettelijke voorschotregeling grondig herzien of vervangen moet worden.
Overigens is men in Amsterdam geconfronteerd met een vraaguitval van (naar schatting) ong. 27%.
4. Aanmeldcentra: - tolken; - verzelfstandiging in bijv. een stichting; - vergoeding van reiskosten