Dit geldt temeer omdat de Eerste Kamer destijds slechts akkoord ging met het voorgestelde artikel 174a Gemeentewet, nadat de regering toezegde dat zij in een circulaire voor de Burgemeester op een restrictief gebruik zou aandringen, namelijk alleen sluiting bij ernstige verstoring van de openbare orde die gevaar oplevert voor de veiligheid en gezondheid van omwonenden, hetgeen voorstelbaar is bij drugshandel en eventueel bij prostitutie en wapenhandel, maar bijvoorbeeld niet bij geluids- of verkeersoverlast.

In dit verband wijst de commissie op artikel 8 EVRM, dat immers voor beperking van de persoonlijke levenssfeer een wettelijke basis (“in accordance with law”) die voldoende toegankelijk en voorzienbaar is (“accessible and forseeable”) eist. Willekeurige beperkingen zijn strijdig met de rechtstaatgedachte. Verder moet de beperking binnen de in artikel 8 lid 2 EVRM opgesomde doelen vallen en noodzakelijk zijn. Daarbij dient een belangenafweging plaats te vinden tussen het door de overheid nagestreefde belang en het belang van de betrokken burgers, waarbij de overheid een zekere beoordelingsvrijheid heeft. Het is voor de commissie nog maar de vraag of het voorgestelde artikel 13b aan de proportionaliteitstoets voldoet. Het gaat immers om het sluiten van een woning zonder dat daarbij sprake is van een ernstige verstoring van de openbare orde die gevaar oplevert voor de veiligheid en gezondheid van omwonenden.

De commissie vraagt zich af of inderdaad de stelling in de memorie van toelichting dat artikel 174a Gemeentewet niet afdoende is, wel doel treft. Immers, in een geval waarin met toepassing van artikel 174a Gemeentewet een woning vanwege drugsoverlast door de Burgemeester voor een jaar was gesloten oordeelde de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State op 10 juli 2002 (AB kort 2002, 528; NA 2002, 282) met betrekking tot een drugspand te Venlo dat de sluiting overeenkomstig een niet onredelijk beleid bevoegdelijk was opgelegd, nog daargelaten de vraag of er van een inbreuk op het woonrecht van betrokkene sprake was omdat hij niet in het pand woonde.

De commissie wijst voorts op een uitspraak van de Voorzieningenrechter Rechtbank Groningen d.d. 4 maart 2003, AB 2003, 181. Ook daar kon tot sluiting worden overgegaan.

De memorie van toelichting stelt dat met het wetsvoorstel ook rechten van anderen, in dit geval omwonenden, worden beschermd: aan intimidatiepraktijken wordt een einde gemaakt en overlast wordt weggenomen. Daardoor kunnen omwonenden het recht op ongestoord genot van hun woning weer ten volle uitoefenen.

Het komt de commissie voor dat in die gevallen dat er sprake is van intimidatiepraktijken en overlast ook thans reeds kan worden opgetreden krachtens artikel 174a Gemeentewet, nu immers daarbij de openbare orde in het geding is.

De commissie ziet in de memorie van toelichting geen aangetoonde noodzaak voor de onderhavige voorstellen.

In de memorie van toelichting wordt opgemerkt dat bij woningen een onderscheid moet worden gemaakt tussen huurwoningen en woningen in particulier bezit. Bij huurwoningen die eigendom zijn van een woningcorporatie, behoort een verbod op handelen in strijd met de Opiumwet tegenwoordig tot de standaardclausules in het huurcontract en kan de handhaving ervan in de vorm van opzegging van het huurcontract door die corporaties een effectief middel zijn. Dat zou bij de beëindiging van de illegale activiteiten bij woningen in particulier bezit gecompliceerder zijn. Dat is natuurlijk niet juist. Immers, ook al staat niet expliciet in een huurovereenkomst bepaald dat geen illegale activiteiten mogen plaatsvinden, een verhuurder kan in deze situatie altijd naar de rechter stappen teneinde de huurovereenkomst ontbonden te krijgen.

Het zal zo zijn dat particuliere verhuurders niet altijd op de hoogte zijn van het gebruik van hun woning als illegaal verkooppunt door de huurder, dat ligt bij corporaties niet anders.

Om dat samenstel van redenen ontraadt de adviescommissie dan ook het huidig wetsvoorstel tot Wet te verheffen.

3.        Conclusie